بسیاری از دانش اموزان از کمبود انگیزه برای درس خواندن شکایت می کنند.وقتی پای حرفشان می نشینیم می گویند برای چی درس بخونم؟ درس به چه درد میخوره و …اما اگر به همین بچه ها بگوییم برو بازی کن با سر می رود.بنظر شما چرا امروزه دانش آموزان برای درس خواندن انگیزه ندارند؟
نحوه ایجاد انگیزه برای درس خواندن
انواع انگیزه
چگونه برای درس خواندن انگیزه پیدا کنیم؟
ایجاد انگیزه در دانش آموزان
تمرین اهرم رنج و لذت برای افزایش انگیزه
چالش درس خواندن
چگونه والدین برای مطالعه به فرزندان انگیزه بدهند؟
انگیزه برای شروع درس خواندن
ما در این مقاله راهکارهای خوبی برای افزایش انگیزه در دانش آموزان بیان کرده و یک تمرین بسیار عالی هم به شما یاد می دهیم.
انگیزه برای درس خواندن
انگیزه یک احساس خوب و انرژی بخش است که ما را به انجام کارها سوق می دهد.گاهی اوقات حفظ انگیزه برای درس خواندن بخاطر مواجه شدن با چالش های مختلف، سخت می شود.در چنین مواقعی ممکن است حضور در کلاس، انجام تکالیف یا مطالعه برای امتحانات برایمان دشوار باشد.
خوشبختانه راه های موثری جهت ایجاد انگیزه برای درس خواندن وجود دارد که در ادامه به انها اشاره می کنیم:
چرا باید درس بخونم
یکی از قوی ترین راه ها که باعث افزایش انگیزه برای درس خواندن می شود این است که از خود بپرسید چرا باید درس بخوانم؟
۳ دلیل اصلی خود را بنویسید و جلوی چشمتان قرار دهید.
یک لیست از ارزش های خود نوشته و آنها را مرتبا به خود یادآوری کنید.
زندگی خودتان را در آینده تصور کنید و ببینید که درس خواندن الان چه فایده ای در چند سال بعد دارد.
پیاده روی کنید
شاید خنده دار باشد. مسلما وقتی کلی درس و تکلیف دارید فکر کردن به اینکه همه ی کارها را کنار بگذارید و بروید پیاده روی احمقانه و غیر ممکن بنظر می رسد اما چرا باید اینکار را بکنید؟ به چند دلیل:
۱-ورزش و پیاده روی برای مغز شما مفید است زیرا مغز را برای دریافت و دخیره اطلاعات جدید رفرش می کند که این امر در یادگیری و به خاطر سپردن مطالب جدید مهم است.
ورزش باعث تولید آندورفین و در نتیجه بهبود خلق و خو و افزایش انگیزه می گردد.همچنین اکسیژن بیشتری به مغز منتقل کرده و به دفع مه مغزی و خستگی طولانی مدت کمک می نماید.
۲-پیاده روی باعث ایجاد حرکت و شتاب می شود.وقتی بیرون می روید احساس می کنید که یک کاری انجام داده اید.دقیقا مثل زمانیکه رختخوابتان را مرتب می کنید، ظرف میشویید و محیط را تمیز می کنید که همه ی اینها منجر به آغاز یک روز عالی می گردد.اینطوری می توانید بعد از پیاده روی با انگیزه به پشت میز خود برگردید و درس بخوانید.
تمرکزتان را روی یک کار بگذارید
وقتی چندکار را با هم انجام میدهید اولا تمرکزتان از دست می رود دوما استرس می گیرید.بنابراین اولویت بندی کنید و اول درسی را بخوانید که مهمتر است اینطوری تمام حواستان را به یک کار اختصاص داده اید و قطعا بازدهی بهتری خواهید داشت.
فضای مطالعه را خلوت و تمیز کنید
وقتی دور و برتان شلوغ و کثیف باشد انرژی محیط منفی شده و اجازه نمیدهد روی درس خواندن تمرکز کنید.موبایلتان را خاموش کنید.میزتان را خلوت کنید.صفحه های باز مرورگر را ببندید و…
تکنیک پومودورو را برای غلبه بر مقاومت انجام دهید
تایمر را روی ۲۵ دقیقه بگذارید و در طی این مدت روی مطالعه یا انجام یک کار فوکوس کنید وقتی تایمر آلارم داد ۵ دقیقه استراحت کنید.اینکار را ۴ بار تکرار کرده و بعد استراحت کنید.این کار باعث بهبود توجه و تمرکز شما و از بین بردن مقاومت در برابر درس خواندن می شود.بعدها میتوانید این تایم را طولانی تر کنید.
چند نوع انگیزه درس خواندن داریم؟
ما دو نوع انگیزه درس خواندن داریم که هرکدام را توضیح می دهیم:
انگیزه مثبت
یعنی روی چیزهای مثبت تمرکز می کنیم.مثلا وقتی یک مقاله مینویسم اطلاعات من زیاد می شود، چیزهای جدید یاد می گیرم که در آینده برایم مفید خواهد بود.
انگیزه منفی
انگیزه منفی بر عواقب و پیامدهای منفی درس نخواندن تمرکز دارد.مثلا اگر من نمره ۲۰ نگیرم والدینم از من ناراحت و ناامید می شوند.
هر دو نوع انگیزه در شرایط مختلف می تواند موثر واقع شود.مهم این است که بفهمید در چه زمانی از کدام نوع انگیزه برای تحریک خود استفاده کنید.در حالت کلی همه ی افراد برای انجام کارهایی که بشدت به آن علاقه دارند انگیزه دارند اما در شرایطی که علاقه و لذت در کار نباشد افزایش انگیزه برای درس خواندن کمی چالش برانگیز است.
افراط و تفریط در هرچیزی بد است و موجب کمال گرایی در فرزندان می شود برای پی بردن به رفتارهایی که موجب کمال گرایی کودکان می شود به صفحه کمال گرایی چیست مراجعه نمایید.
چگونه برای درس خواندن انگیزه پیدا کنیم؟
سوال دانش آموزان از ما این است که چگونه برای درس خواندن انگیزه پیدا کنیم؟خیلی ها فکر می کنند که قبل از انجام هرکاری مثل درس خواندن باید انگیزه کافی وجود داشته باشد در حالیکه تحقیقات روانشناختی می گوید که عمل باعث ایجاد انگیزه می شود.این یعنی حتی وقتی احساس می کنید که نمی خواهید درس بخوانید باید شروع کنید و به خود بگویید انگیزه بوجود می آید.
جالب است بدانید که وقتی انسان یک کاری را برای خود بزرگ جلوه می دهد برای انجامش مرتبا امروز و فردا می کند در صورتیکه اگر خود را ملزم کنید فقط ۱۵ دقیقه درس بخوانید با انگیزه شروع می کنید و یکدفعه می بینید که یک ساعت درس خوانده اید.
یک راه دیگر در پاسخ به سوال چگونه انگیزه درس خواندن پیدا کنیم وجود دارد آنهم این است که اهداف کوتاه مدت و مشخص با زمان محدود برای خودتان ایجاد کنید.برای خودتان تایم تعیین کنید و به خود قول دهید که سر موقع به هدفتان می رسید.البته سعی کنید واقع بین باشید یعنی هدفی تعیین نکنید که رسیدن به آن در ۲ ساعت غیر ممکن باشد.چون این باعث ناامیدی و از دست رفتن انگیزه شما می شود.
ایجاد انگیزه در دانش آموزان
بعضی از درس ها، کتاب ها و مطالب هستند که چندان برای دانش اموزان جذاب نیستند و اگر آنها برای رسیدن به هدف هایشان انگیزه نداشته باشند فرایند مطالعه برایشان طاقت فرسا می شود.
اگر دانش اموز هستید و می پرسید چگونه در درسهایمان موفق شویم به شما می گویم انگیزه سوزان، عامل کلیدی در موفقیت شماست حالا در هر مقطع تحصیلی که می خواهید باشید.معلمان در ایجاد انگیزه در دانش آموزان نقش بسزایی دارند.
برای اثرگذاری بیشتر بر روی فرزندانتان و ایجاد انگیزه موثر حتما مقاله تربیت فرزند از نظر روانشناسی را مطالعه نمایید.
چگونه به دانش آموزان انگیزه دهیم؟ عوامل زیر به ایجاد انگیزه در دانش اموزان کمک می کند:
۱-به دانش اموزان احساس کنترل بدهید
وقتی به دانش اموزان اجازه می دهیم که در مورد اتفاقات کلاس، تکالیف و مشکلاتی که باید روی انها کار کنند نظر بدهند آنها را درگیر نگه می داریم و با انتقال حس کنترل آنها را برای انجام کارها و درس خواندن تشویق می کنیم.
۲-اهداف روشنی برای دانش اموزان مشخص کنید
وقتی دانش اموز نتواند هدف روشنی را برای یادگیری تصور کند درس خواندن برایش خسته کننده می شود.بهتر است درابتدای سال اهداف، قوانین و انتظاراتی که از دانش آموزان در انتهای سال دارید را واضح بیان کنید تا آنها هم اهداف مشخصی برای آینده داشته باشند.
۳-دانش آموز را تهدید نکنید
هرچند که دانش اموزان باید بدانند که درس نخواندن و انجام ندادن تکالیفشان عواقب بدی دارد اما ایجاد انگیزه مثبت در آنها بهتر از تهدید کردن است.وقتی محیط امن و همراه با حمایت را برای بچه ها فراهم می کنید و توانایی های دانش اموز را به او یادآوری می نمایید، دانش اموز هم انگیزه بیشتری برای انجام تکالیف پیدا می کند.
۴-مکان کلاس را تغییر دهید
ایجاد تنوع در مکان کلاس باعث ایجاد انگیزه و هیجان در دانش آموزان می شود.هرازچندگاهی از کلاس خارج شوید داخل فضای باز کلاس را برگزار کنید، سخنران دعوت کنید برای تحقیق بچه ها را به کتابخانه ببرید و … تا محیط جدید را تجربه کنند و انگیزه بگیرند.
تمرین اهرم رنج و لذت برای افزایش انگیزه
اهرم رنج و لدت یک تمرین بسیار عالی برای افزایش انگیزه است.بمنظور افزایش انگیزه برای درس خواندن کنکور یا هرکار دیگر می توانید این تمرین را انجام دهید.
یک کاغذ بردارید و آنرا به دو قسمت تقسیم کنید.در سمت راست بنویسید اگر درس بخوانم در ۵ سال آینده در چه جایگاهی هستم؟موقعیت اجتماعی اقتصادی، درآمد، اعتماد به نفس و … چگونه است و در سمت چپ بنویسید اگر من درس نخوانم در ۵ سال آینده زندگی ام چطور می شود؟
در واقع با اینکار مزایای درس خواندن و معایب درس نخواندن را می نویسید.سپس هر روز بعد از بیدار شدن و هرشب قبل از خواب این برگه را بخوانید.هرچقدر که نکات منفی درس نخواندن بیشتر شما را اذیت کند انگیزه شما برای درس خواندن بیشتر می شود.
این کار را تا زمانیکه به انگیزه کافی برای مطالعه رسیده اید تکرار کنید.بعد از چند روز متوجه می شوید که چقدر به درس خواندن علاقه مند شده اید.
چالش درس خواندن
امروزه والدین با چالش درس خواندن فرزندانشان مواجه هستند به شکلی که گاهی اوقات کم می آورند و مجبور می شوند بچه ها را نزد یک مشاور تحصیلی ببرند.
اجازه دهید ببینیم که بچه ها برای درس خواندن با چه چالش هایی روبرو هستند:
- به محض اینکه سراغ درس می روم خوابم می گیرد
- کارهای جالب دیگری بوجود می آید که مرا از درس خواندن منصرف میکند
- درس خواندن بسیار خسته کننده است و هیچ لذتی از ان نمی برم
- چون معلم یا موضوع درس را دوست ندارم رغبتی به خواندن ندارم
- از اینکه نمره بالا نیاورم یا قبول نشوم می ترسم
- خسته ام و استرس تکالیف انجام نشده را دارم.
در اینجا ۶ مورد از چالش هایی که دانش اموزان برای درس خواندن با ان روبرو هستند و بنوعی آنرا بهانه می کنند آورده ایم.
اما راهکار چیست؟یک راه حل خوبی که پیشنهاد می کنیم انجام دهید این است که یک برنامه ریزی برای روزتان داشته باشید و کارهایتان را وقتی انجام دادید تیک بزنید.موقع درس که میرسد برای خودتان تایم بگذارید مثلا ۴۵ دقیقه مطالعه می کنم بعد ۱۵ دقیقه کاری که دوست دارم انجام می دهم.اینطوری با علاقه درس می خوانید تا به تایم استراحت و کار مورد علاقه تان برسید.اما توجه کنید که سرسری از کنار درس نگذرید و با تمام تمرکز برای درس خواندن حاضر شوید.
والدین چطور بچه ها را برای درس خواندن تشویق کنند؟
۱-باید بفهمید چه چیزهایی باعث شده فرززندتان برای درس خواندن بی انگیزه باشد.یافتن ریشه مشکل به شما و فرزندتان کمک میکند تا موانع انجام تکالیف را پیدا کرده و آنها را رفع کنید.
برخی از دلایل عدم انگیزه عبارتند از:
- درک ضعیف از مطالب
- اضطراب مدرسه
- اعتماد به نفس پایین
۲-با انجام کارهای زیر مطالعه را برای فرزندتان راحت کنید:
- ایجاد فضای ارام که بچه بدون حواس پرتی بتواند درس بخواند
- تنظیم آب و غذای فرزند طوری که بتواند درست تمرکز کند
- فراهم کردن تمام ابزار مطالعه مثل ماشین حساب، پاکن و …
وقتی فرزندتان مطمئن شود که همه چیز فراهم است و بهانه ندارد کمتر برای درس خواندن مقاومت می کند.
۳-برنامه مطالعه درست کنید.هرشب با فرزندتان بنشینید و برنامه تکالیف فردا را بچینید.این برنامه باید به صورت زیر باشد:
- زمان شروع انجام تکالیف
- چقدر باید برای تکالیف وقت گذاشت
- چند وقت یکبار و برای چه مدت استراحت کنید
- کدام تکالیف باید زودتر انجام شود
انگیزه برای شروع درس خواندن
اگر انگیزه برای شروع درس خواندن ندارید و هیچ جوری نمی توانید خودتان را راضی کنید که سمت درس بروید بهتر است از یک مشاور انگیزشی کمک بگیرید تا بتواند با شناختی که نسبت به شما پیدا می کند شما را به درس خواندن علاقه مند نماید.
اما اگر وضعیت شما انقدرها هم بد نیست و نیاز به یک هل دادن دارید تا برای درس خواندن انگیزه بگیرید بهتر است از اهرم رنج و لذت استفاده کنید.این تکنیک باعث می شود که رنج درس نخواندن در شما زیاد شود و شما برای رسیدن به لذت شروع به مطالعه کنید.این تمرین را کامل در این مقاله توضیح داده ایم که می توانید به آن مراجعه کنید.
البته ناگفته نماند که اگر حداقل دیپلم خود را گرفته اید و باز هم فکر می کنید که دوست ندارید ادامه تحصیل بدهید هیچ اشکالی ندارد.مسلما همه ی آدم ها برای درس خواندن و گذراندن مقاطع تحصیلی آکادمیک آفریده نشده اند.می توانید با مشورت گرفتن از مشاور سراغ رشته یا هنری بروید که دوست دارید.هیچ چیز مهمتر از علاقه نیست.قطعا در رشته ای که به آن علاقه دارید می توانید موفق تر باشید تا اینکه بخواهید دانشگاه بروید.