اگر فرزند شما در مدرسه به مشکل خورده است و بسختی خواندن و نوشتن را یاد می گیرد ممکن است دچار اختلال یادگیری باشد.اگر هنوز در مورد اختلال یادگیری در کودکان اطلاعات ندارید با ما همراه شوید.
- اختلال یادگیری در کودکان
- علت اختلال یادگیری چیست؟
- انواع اختلالات یادگیری
- دیسلکسیا چیست
- آیا ناتوانی های یادگیری در کودکان قابل درمان است؟
- چگونه اختلال یادگیری در کودکان را حل کنیم؟
اختلال یادگیری در کودکان
اختلال یادگیری در کودکان یک وضعیت عصبی و مشکل پردازش اطلاعات است که باعث می شود کودک در خواندن، نوشتن، صحبت کردن، گوش دادن، مهارت های غیر کلامی، درک مفاهیم عمومی و ریاضی ناتوان باشد.
برای کودکانی که با این مشکل مواجه هستند یادگیری مهارت های جدید و استفاده از آن بسیار دشوار است.
تاثیرات اختلال یادگیری کودکان به صورت زیر است:
خواندن
اختلال یادگیری در خواندن به این شکل است که فرد نمی تواند درک کند یک کلمه از ترکیب صداهای مختلف ایجاد می شود.از طرف دیگر توانایی نکهداری و دستکاری اطلاعات در لحظه را هم ندارد.حتی اگر این کودکان مهارت های خواندن را یاد بگیرند باز هم در سرعت خواندن، درک مطلب، بیاد آوردن مطلب و … کمی مشکل دارند.
نوشتن
اختلال یادگیری در نوشتن شامل موارد زیر است:
- کند نوشتن
- دستخط نامرتب که بسختی خوانده می شود
- مشکل در املا، دستور زبان و نقطه گذاری
- متنی که درک آن دشوار است یا خوب نوشته نشده باشد
ریاضی
اختلال یادگیری در ریاضی باعث مشکلات زیر خواهد شد:
- درک اعداد و ارتباط آنها با هم
- حساب کردن مسائل ریاضی
- به ذهن سپردن محاسبات اولیه
- استفاده از نمادهای ریاضی
مهارت های غیر کلامی
کودک مبتلا به اختلال یادگیری در مهارت های غیر کلامی با این مشکلات مواجه است:
- در موقعیت های اجتماعی نمیتواند درست صحبت کند
- در مهارت های حرکتی ظریف مثل نوشتن و در برنامه ریزی و سازمان دهی مشکل دارد
- درتفسیر حالات چهره و نشانه های غیر کلامی با مشکل روبرو است
علت اختلال یادگیری چیست؟
- سابقه خانوادگی و ژنتیک خطر ابتلا به اختلال یادگیری را افزایش می دهد.
- دوران بارداری و خطرات رشد ضعیف جنین، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، مصرف الکل و مواد مخدر در هنگام حاملگی.
- آسیب روانی یا سوء استفاده در کودکی که روی رشد مغز اثر می گذارد
- ضربه های جسمی مثل عفونت سیستم عصبی
- قراگرفتن در معرض سطح بالای سموم مثل سرب و …
انواع اختلالات یادگیری
انواع اختلالات یادگیری به شرح زیر است:
دیسکالکولیا: این نوع اختلال روی توانایی فرد برای درک اعداد و ریاضی اثر می گذارد.
دیسگرافی: این ناتوانی یادگیری روی دست خط و مهارت های حرکتی فرد تاثیر می گذارد.
نارسا خوانی: روی خواندن و مهارت های زبانی اختلال ایجاد می کند.
ناتوانی های یادگیری غیر کلامی: فرد در تفسیر نشانه های غیر کلامی مثل زبان بدن یا میمیک صورت مشکل دارد.
اختلال زبان شفاهی/نوشتاری و نقص درک مطلب: در این نوع اختلال فرد در فهمیدن آنچه بیان می شود و همچنین رساندن شفاهی منظور خود مشکل دارد.
ADHDA: عدم توانایی در تمرکز و توجه، کنترل رفتار و بیش فعالی
دیسپراکسی: اختلال در هماهنگی زبان و گفتار
عملکرد اجرایی: اختلال در برنامه ریزی، توجه به جزئیات، مدیریت زمان و مکان و …
دیسلکسیا چیست
دیسلکسیا یا همان ناتوانی در خواندن یک اختلال یادگیری است که بخاطر وجود تفاوت های فردی در قسمت هایی از مغز ایجاد می شود.
برخلاف تصور افراد نارساخوانی بخاطر مشکلات هوش، شنوایی یا بینایی نیست و اکثر کودکانی که به دیسلکسیا مبتلا هستند می توانند با کمک معلم خصوصی و همچنین حمایت عاطفی خانواده در امور تحصیلی خود موفق عمل کنند.
نحوه تشخیص دیسلکسیا
نحوه تشخیص دیسلکسیا بر اساس هر دوران متفاوت است:
قبل از مدرسه
تشخیص دیسلکسیا تا قبل از مدرسه کمی سخت است اما احتمالا یک سرنخ هایی هست که می تواند به شما نشان دهد کودکتان دچار مشکل نارساخوانی می باشد.
تا قبل از مدرسه دیر صحبت کردن، زمانبر بودن یادگیری کلمات جدید، مشکل در شکل دهی صحیح کلمات، مشکلات در نامگذاری حروف، اعداد و رنگها و همچنین حفظ کردن انها، مشکل در یادگیری صداکشی و … می تواند نشانه دیسلکسیا باشد.
در سن مدرسه
وقتی فرزند شما وارد مدرسه می گردد علائم نارساخوانی واضح می شود و فرد در موارد زیر به مشکل می خورد:
- خواندن
- پردازش و درک شنیده ها
- پاسخگویی به سوالات و پیدا کردن کلمه مناسب
- بیاد آوردن توالی چیزها
- پیدا کردن شباهت و تفاوت در حروف و کلمات
- تلفظ کلمات جدید
- مشکل املایی
- زمان زیاد برای خواندن و نوشتن
- دوست نداشتن فعالیت هایی مثل خواندن
این مشکل اغلب توسط معلم و موقع یادگیری خواندن شناسایی می شود.شدت آن در هر کودک متفاوت است.
جالب است بدانید ممکن است تا نوجوانی و بزرگسالی هم فرد متوجه نشود چنین مشکلی دارد.علائم نارساخوانی در بزرگسالان هم عبارتند از:
- مشکل در خواندن با صدای بلند
- سختی در خواندن و نوشتن
- غلط ای املایی
- تلفظ نادرست اسامی و کلمات
- ناتوانی در خلاصه کردن داستان، یادگیری زبان خارجه و حل مسائل ریاضی
عوارض دیسلکسیا
مشکل در یادگیری: از انجاییکه خواندن یک مهارت اساسی و مهم در زندگی هر فردی است کودک مبتلا به نارساخوانی در کلاسهایش به مشکل می خورد.
مشکلات اجتماعی: عدم پیگیری نارساخوانی باعث کاهش عزت نفس، اضطراب، پرخاشگری، انزوا و … می شود و اثرات منفی آموزشی، اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت.
خطر ابتلا به اختلال ADHD: کودکان مبتلا به نارساخوانی در معرض خطر ابتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی هم می باشند که درمان دیسلکسیا را دشوارتر می کند.
آیا ناتوانی های یادگیری در کودکان قابل درمان است؟
ناتوانی های یادگیری هیچ درمان قطعی ندارند اما مداخله به موقع و زودهنگام می تواند تا حد زیادی به فرد کمک می کند تا در مدرسه و بعدها در زندگی موفق تر باشد.
اگر این ناتوانی های یادگیری به موقع درمان نشود باعث می شود کودک احساس ناامیدی کند و این منجر به کاهش عزت نفس و سایر مشکلات سلامت روان خواهد شد.
متخصصان با تقویت نقاط قوت کودک، نقاط ضعف او را جبران می کنند و مهارت های بهتری را به او می آموزند.
توجه داشته باشید که ناتوانی یادگیری غیر قابل حل نیست.همه ی انسان ها در زندگی با چالش هایی روبرو هستند.والدین نقش موثری در آموزش فرزندان دارند.اینکه چطور با یک کودک مشکل دار رفتار کنیم که بتواند با موانع کنار بیاید و قوی به راهش ادامه دهد یا اینکه او را دلسرد کرده و تحت فشار قرار دهیم همه و همه به والدین بستگی دارد.چون حمایت عاطفی و اخلاقی بسیار مهم است.
والدین باید خودشان تحقیق کنند و از متخصصان کمک بگیرند تا بتوانند به بهترین نحو به کودک کمک نمایند.
چگونه اختلال یادگیری در کودکان را حل کنیم؟
برای پاسخ به این سوال روش‌های متعددی وجود دارد که در قسمت زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
۱) گرفتن کلاس‌های اضافه
قطعا کلاس‌های اضافه با یک معلم یا متخصص در زمینه‌ی مورد نظر می‌تواند به کودک روش‌هایی را برای انجام تکالیف، مطالعه و… آموزش دهد.
۲) برنامه آموزشي انفرادي
برنامه آموزش انفرادی (IEP) در واقع یک برنامه‌ی شخصی‌سازی شده است که طبق نیازهای فرد طراحی می‌شود. این طرح مکتوب اهداف یادگیری را تعیین کرده و خدمات آموزشی ویژه‌ای را که کودک به آن نیاز دارد، توصیف می‌کند.
۳) ایجاد تغییر در قوانین کلاس درس
گاهی برای کمک به کودکانی که دچار اختلالات یادگیری هستند، باید قوانین کلاس را برهم زد. به عنوان مثال، دادن زمان بیشتر برای تکمیل تمرینات و آزمون‌ها نسبت به سایر افراد، نشاندن آنها در نزدیک‌ترین نقطه به معلم، اجازه استفاده از برخی ابزارها مثل ماشین حساب برای کمک به حل مسائل ریاضی (وقتی دیگران مجاز به استفاده از آن نیستند) و … از جمله مواردی است که گاهی باید برای این دسته از افراد فراهم شود.
۴) امتحان کردن روش‌های درمانی
انواع مختلفی از روش‌های درمان وجود دارد. مثلا کاردرمانی برای مشکلات جسمی و گفتاردرمانی برای مشکلات کلامی و شنوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵) مصرف دارو
مصرف برخی مکمل‌های دارویی تحت نظر پزشک می‌تواند به توانایی کودک برای تمرکز بیشتر کمک کند.