اگر برای شما هم این سوال پیش آمده که از کجا بفهمیم نیاز به روانپزشک داریم؛ این مقاله را از دست ندهید! در طول زندگی، هر فرد با وقایع و چالش‌های مختلفی روبرو می‌شود؛ که می‌تواند تأثیرات مختلفی روی روح و روان او داشته باشد. به طور روزافزون به دلیل فشارها و استرس‌های زندگی مدرن، نیاز به مدیریت مناسب روانی و حفظ سلامت روحی بیشتر احساس می‌شود.
- روانپزشک کیست؟
- تفاوت روانشناس و روانپزشک در چیست؟
- آیا من به روانپزشک نیاز دارم؟
- چه بیماری‌هایی توسط روانپزشک درمان می‌شوند؟
- نقش روانپزشک در درمان اختلالات روحی روانی
در این شرایط، افرادی که با اضطراب شدید، افسردگی، اختلالات خواب و تنش‌های روانی دیگر مواجه هستند، می‌توانند به روانپزشک یا کلینیک روانپزشکی مراجعه کنند. توجه و مراقبت از سلامت روحی مانند سلامت جسمی بسیار اساسی است؛ همین امر سبب شده تا نیاز به مشاوره و درمان روانپزشکی برای بسیاری از افراد امری ضروری باشد.
جهت رزرو وقت برای بیماران دوقطبی به صفحه بهترین روانپزشک اختلال دوقطبی مراجعه نمایید
از کجا بفهمیم نیاز به روانپزشک داریم ؟
اگر هنوز به سوال شما، که از کجا بفهمیم نیاز به روانپزشک داریم پاسخ داده نشده، نگران نباشید. در پاسخ به آن باید گفت اگر جزو افرادی هستید که احساس می‌کنید مشکلات روانی و روحی باعث اختلالات در زندگی روزمره‌تان و همچنین مشکلات جسمی شده است، احتمالا به روانپزشک نیاز داشته باشید. روانپزشکان فردی هستند که با داشتن مدرک پزشکی و تخصص در حوزه سلامت روان، به تشخیص و درمان اختلالات روانی می‌پردازند.
آنها ارتباط تنگاتنگی بین سلامت جسمی و روحی را در نظر می‌گیرند و برای ارائه مراقبت‌های مناسب به بیماران، از روش‌های متنوع درمانی استفاده می‌کنند. در مقابل، روانشناسان و مشاوران، اغلب از رویکردهای غیردارویی مانند مشاوره و روش‌های روان‌درمانی مبتنی بر رفتار (CBT) استفاده می‌کنند. همه این تخصص‌ها به نحوی به بهبودی عملکرد روزمره و کیفیت زندگی افراد کمک می‌کنند.
چه بیماری‌هایی توسط روانپزشک درمان می‌شوند؟
برای فهم بهتر این سوال از “کجا بفهمیم به روانپزشک نیاز داریم” به مواردی که روانپزشکان در درمان آنها نقش دارند، نگاهی می‌اندازیم:
- بیماری جنون جوانی
- افسردگی در تمام مراحل آن
- اختلال دوقطبی
- اختلالات تغذیه مانند پرخوری و بی‌اشتهایی
- مشکلات خواب مانند بی‌خوابی
- اختلالات توهمی
- اختلالات استرس پس از سانحه (PTSD)
- اعتیادها (مانند اعتیاد به مواد مخدر و الکل)
- افکار خودکشی
- خودآزاری
- افکار وسواسی
- رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه
- داشتن افکار آزاردهنده
- استرس مداوم
- منفی نگری
- کاهش توانایی تمرکز
- بیش‌فعالی
- تفکرات هذیانی
- استرس و اضطراب شدید
- مشکلات حافظه
- اختلالات عصبی رشدی مانند اوتیسم و ADHD
- بیماری‌های جنسی
- اختلالات روان‌پریشی مانند اسکیزوفرنی
- نارسایی جنسیتی
این موارد نشان می‌دهد که افراد مختلف با مشکلات و اختلالات روانی متفاوتی روبه‌رو می‌شوند؛ که نیازمند مراجعه به روانپزشک برای تشخیص و درمان صحیح هستند.
نقش روانپزشک در درمان اختلالات روحی روانی
افرادی که به بهترین روانپزشک مراجعه می‌کنند، با یک فرآیند درمانی جامع مواجه می‌شوند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
- گفت و گو و بررسی علائم روانی و جسمی فرد توسط روانپزشک
- انجام معاینات فیزیکی و آزمایش‌های مربوطه
- تشخیص دقیق بیماری یا اختلال روانی
- اعلام برنامه درمانی شخصی شامل روش‌های مختلف مانند روان‌درمانی، دارو درمانی، نوردرمانی و درمان‌هایی مثل تحریک مغز
- استفاده از داروهای مناسب و پیگیری دقیق تاثیرات و عوارض آنها
- ارائه پشتیبانی و مشاوره به فرد و خانواده‌‌ی او در طول فرآیند درمان
داروهای مربوط به اختلالات روانی
روانپزشکان برای درمان از داروهای متنوعی استفاده می‌کنند؛ که شامل داروهای ضدافسردگی، داروهای ضد روان‌پریشی، محرک‌های مغزی، داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش و داروهای تثبیت‌کننده خلق‌وخو است.
روانپزشک کیست؟
روانپزشک، فردی است که ابتدا تحصیلات پزشک عمومی خود را گذرانده و سپس در دوره تخصصی روانپزشکی به مدت چهار سال در دانشگاه، مراکز درمانی، بیمارستان‌ها و یا کلینیک
های ویژه روان مشغول به تحصیل می‌شود. این دوره تخصصی روانپزشکی برای دریافت بورد تخصص در کشورهای مختلف دنیا متفاوت است، مثلاً در ایران چهار سال و در آلمان شش سال می‌باشد.
روانپزشک به عنوان یک پزشک متخصص در هر دو زمینه مسائل جسمی و روانی فعالیت می‌کند. تمرکز اصلی او بر روی مسائل روانشناختی و روانی فرد است. تفاوت اصلی بین روانپزشک و روانشناس در این است که روانپزشک هم توانایی تشخیص و درمان امراض جسمی و هم توانایی تشخیص و درمان بیماری‌های روانی را دارد و می‌تواند داروهای مناسب را برای بیماران تجویز کند. از سوی دیگر، روانشناس حتی اگر دارای دکترای بالینی باشد، حق تجویز دارو را ندارد؛ زیرا تحصیلات پزشکی را نگذرانده است.
تفاوت روانشناس با روانپزشک در چیست؟
اگر بخواهیم بیشتر به تفاوت میان روانپزشک و روانشناس بپرازیم باید گفت که اگرچه در ظاهر، روانشناس و روانپزشک برای مراجعه‌کنندگان یکسان به نظر می‌رسند، اما در واقع این دو حرفه و خدماتی که ارائه می‌دهند، تا حدی متفاوت است.
در واقع به عبارت دیگر باید گفت که روانپزشکان پزشکانی هستند که دوره‌های تخصصی از جمله روانپزشکی را گذرانده و بر رویکردهای روان درمانی و دارو درمانی تمرکز دارند. از سوی دیگر، روانشناسان با استفاده از روش‌های گفتاردرمانی و روان درمانی به درمان بیماری‌های روانی می‌پردازند. در صورتی که بیمار نیاز به درمان‌های دارویی داشته باشد، روانشناس معمولاً برای مشاوره و ارزیابی او را به یک روانپزشک ارجاع می‌دهد.
روانپزشکان به عنوان پزشکانی طبقه‌بندی می‌شوند و در ارزیابی خود معاینات فیزیکی را در نظر می‌گیرند و می‌توانند داروها را تجویز کنند. از سوی دیگر، روانشناسان حتی با مدرک PHD هم نمی‌توانند دروس پزشکی را پوشش دهند و از نظر پزشکی آموزش ندیده‌اند، بنابراین قادر به تجویز دارو نیستند.
این امر به این معنا نیست که روانشناسان در جایگاه پایین‌تری نسبت به روانپزشکان هستند؛ زیرا آنها با تمام روش‌های روانشناختی مبتنی بر شواهد آشنایی دارند و می‌توانند درمان‌های مؤثری به بیماران و مراجعه‌کنندگان ارائه دهند.
جهت مطالعه بیشتر در این حوزه مقاله تفاوت روانشناس با روانپزشک را مطالعه نمایید.
کلام پایانی
در بیشتر مواقع، افراد از واژه “بیماری روانی” هراس دارند، و این به دلیل عدم آگاهی کافی و فرهنگ سازی مناسب در جامعه است.
همانطور که مراجعه به پزشک برای درمان بیماری‌های جسمی، عادی است؛ مراجعه به روانپزشک نیز برای درمان مشکلات روانی فردی مشکل ساز کاملا طبیعی و ضروری است. در واقع، حضور در جامعه با انواع مشکلات روانی روزمره بدون درمان مناسب می‌تواند مشکلات حادتری را ایجاد کند.
از آن‌جایی که جامعه ما در حال پیشروی و توسعه است؛ باید تابوهایی که مانع این پیشرفت می‌شود را کنار زد. در این صورت افراد می‌توانند در جامعه‌ای سالم‌تر پیشرفت داشته باشند.